Protocol පිළිබද හැඳින්වීම

මම කලින් දාපු පෝස්ට් වලත් මේ කියන වචනේ සැරටම ඇහුණා නේද.අනිත් තැන් වලත් මේ කියන වචනේ නිතර ඇහිලා ඇති.පෙළක් කට්ටිය මේ ගැන දන්නවත් ඇති.නොදන්න අයත් අම්බානෙක ඇති.හරි මොකක්දමේ කියන්නේ.මොකක්ද Protocol එකක් කියන්නේ.දැවෙන ප්‍රශ්ණ මෙන්න

මේක සිංහල ඉංග්‍රිසි ඩික්ෂනරියක බැලුවොත් නම් දෙන්නේ මූලපත්‍රය කියලා.හැබැයි නෙට්වර්ක් වලදි නම් එහෙම තේරුමක් නෑ.විකිපීඩියාවට අනුව Protocol කියලා කියන්නේ

විදුලි සංදේශ හෝ ජාලගතකරණය කුමන ආකාරයෙන් සිදුවිය යුතුද යන්න තීරණය කිරීම සඳහා යොදා ගනු ලබන නීති රෙකුලාසි වල එකතුවකි. 

ඒ කියන්නේ නෙට්වර්ක් එක කොයි ආකාරයෙන් කුමන විදියෙන් පවත්වාගත යුතුදැයි යන්න පැහැදිලි කිරීමට යොද ගනු ලබන නිතිරීති වල එකතුවකි. මේ කියන Protocol ඇත්තටම hardware හෝ software කියන එක් ආකාරයකින් හෝ මේ කියන ආකාර 2කින්ම කියාත්මක වෙන්න පුළුවන්.සන්නිවේදන පද්ධති මේ කියන Protocol බහුලව භාවිතා කරනු ලබනවා ඔවුන්ගේ විවිධාකාර වූ පණිඩිව සන්නිවේදනය කිරීම සඳහා.

මේ විධියට අන්තර්ජාලයට හා ජාලගත කිරීම් වලට විවිධාකාර වූ protocols එකතු වෙලා තියෙනවා.ඒ කියන්නේ එක් එක් කාර්යයන් සිද්ධ කිරීම සදහා විශේෂිත වූ එක් එක් නීති පද්ධති හඳුන්වාදීම තමයි මෙහිදී සිද්ධවෙන්නේ. ඒ එක් එක් protocol එක තමන්ට අදාළ රාජකාරිය සිදුකිරීම මඟින් කාර්යයන් නිසියාකාරව සිද්ධවෙනවා.අපි කලින් OSL ලේයර් එකේදී කථාකළ ලේයර් 07දී එක් එක් අවස්ථාවන්ට වෙනවෙනම protocols එකතු වෙනවා ඒ ඒ ස්ථරයෙන් සිදුවිය යුතු කාර්යයන් සාර්ථක කරදීම සඳහා.

අපි කථ කරමු සමාජයේ බහුලව භාවිතා වන protocol කිහිපයක් සම්බන්ධයෙන් කථා කරන්න. අපිට මුලින්ම කතා කරන්න පුළුවන් TCP/IP ගැන. මොකද මේක නිරන්තරයෙන් කථා කරන මාතෘකාවක් නෙට්වර්ක් පාඩම් වල. හරි TCP කියන්නේ (Transmission Control Protocol)  සහ  IP කියන්නේ (Internet Protocol)  කියන එක තමයි. මෙතැනදී අපි කළින් කථා කළ OSI Layers වගේම මොඩල් එකක් විදියට තමයි මේක හදුන්වන්නේ(සැයු. osi පාඩමේදී මම කිව්වා TCP/IP කියන්නේ protocolසමූහයක එකතුවක් කියලා.)   මේකට අරවගේම ලේයර් 04ක් ඇතුළත් වෙනවා. බලන්න පහත රූපසටහනින් OSI සහ TCP/IP සංසන්දනය කරලා.

ඇත්තටම දැන්වත් උණ ආකාරයට OSI Model එක එන්න කළින් භාවිතා කරලා තියෙන්නේ මෙන්න මේ TCP/IP ක්‍රෙම් තමයි.තාමත් සමහර තැන් වල පාවිච්චි කරනවලූ.මොක උණත් එක මැෂින් එකක ඉඳන් යවන දත්තයක් තවත් මැෂින් එකක ඉන්න යූසර් කෙනෙක්ට පෙන්වීම වෙනකන් වෙන සම්පුර්ණ ක්‍රියාවලිය තමයි මේකෙත් සිදුවෙන්නේ.ඔන්න පහත රූපසටහනේ තියෙනවා මේ TCP/IP මොඩලය ඒ ඒ ලෙවල් එකේදී භාවිතා කරන protocol list එක.

මම තව ප්‍රසිද්ධprotocol කිහිපයක් සහ ඒවායින් කරන කාර්යයන් කිහිපයක් මෙතැන දාන්නම් දැනගන්න.

FTP - මේක ෆයිල් එහා මෙහා ගෙනියන PROTOCOL එක.මේකේ නමින්ම ඒක කියවෙනවා. File Transfer Protocol කියන්නේ මේකට තමයි.

HTTP - මේක තමයි World wide web එක එහෙමත් නැතිනම් අන්තර්ජාලයේ පවතින වෙබ් අඩවී server එකේ ඉඳින් ග්‍රාහකයාගේ browser වෙතට ගෙන එන්නේ.

SMTP - මේක ඊමේල් සම්බන්ධ PROTOCOL එකක්. කවුරුහරි Outllook එකේ තමන්ගේ ඊමේල් එක config කරන්න ගියානම් අනිවා එයාට මේක සෙට් වෙලා ඇති.මේක servers අතර මේල් යවනු ලබන protocol එකක් විදියට හඳුන්වන්න පුළුවන්.

IMAP - මේක ඉමේල් සඳහා භාවිතා වන තවත් protocol එකක්. මේකෙන් ග්‍රාහකයා වෙනුවෙන් mail download ,save ,reading  කියන ජොබ් ටික කරලා දෙනවා.

Telnet - මේකෙන් කරන්නේ අනෙකුත් network සමගින් Remote Connections ඇති කර ගැනීමයි.

ලිපිය තවම ඉවර නෑ හොදේ...